Podobne do siebie słynne postacie historyczne – 9/10: Leonardo da Vinci i Lu Ban

W tej serii przyglądniemy się sławnym ludziom z dawnych Chin, którzy niewątpliwie mieli swoich „odpowiedników” na Zachodzie.

Dziś porównamy dwie postacie historyczne, które uznawane są za wynalazców, inżynierów, filozofów, wielkich myślicieli, artystów i ludzi renesansu – tak, nadal mówimy tylko o dwóch osobach. Jeden z nich to Leonardo da Vinci, na Zachodzie uważany za uosobienie człowieka renesansu. Uczyliśmy się o nim w szkole i był tak kluczowy dla rozwoju zachodniej cywilizacji, że jednego z wojowniczych żółwi ninja nazwaliśmy jego imieniem. 

Leonardo próbował stworzyć piłę do cięcia marmuru, lecz kto wynalazł prawdziwą piłę? Obecnie uważa się, że wynaleziono ją w Chinach, w okresie Walczących Królestw (475-221 r. p.n.e.).

W rzeczywistości, idąc 6500 km na wschód od Florencji i cofając się 2 000 lat przed Leonardem, znajdujemy innego człowieka renesansu, w którego przypadku wynalezienie ostrza do ścinania gałęzi drzew nie było jedynym osiągnięciem.

Mowa tu o nikim innym jak o Lu Banie (507-440 r. p.n.e.), powszechnie zwanym i nazywanym „Bogiem ciesielstwa”.

Leonardo da Vinci jest oczywiście znany ze swoich artystycznych arcydzieł, takich jak Zbawiciel świata, Ostatnia wieczerza czy Mona Lisa. Jeśli chodzi natomiast o Lu Bana to o ile nam wiadomo, nie zachowało się żadne z jego oryginalnych dzieł. Niemniej był on bardzo utalentowanym artystą. Pewnego dnia tak realistycznie wyrzeźbił drewnianego feniksa, że ptak odleciał. Więc może to z tego powodu nic się nie zachowało. 

Mówiąc o sztuce latania, Lu Ban jest również uznawany za wynalazcę drewnianego ptaka, który mógł szybować przez trzy dni bez przerwy. Być może właśnie to dzieło sprawiło, że przypisuje mu się wynalezienie latawca.

Oprócz wspomnianych wyżej wynalazków, stworzył również i udoskonalił wiele innych narzędzi stolarskich, tj. wiertarka, kątownik, strugarka i sznur traserski (tu zamiast kredy użył tuszu), a wiele z nich używanych jest po dziś dzień. 

Jest taki znany chiński idiom, którego używa się, by pokazać komuś, gdzie jego miejsce, lub wyrazić samokrytykę: „Wymachiwać toporkiem przed drzwiami Lu Bana” (班門弄斧, bān mén nòng fǔ). Zasadniczo oznacza: nie popisuj się swoimi marnymi umiejętnościami stolarskimi przed mistrzem stolarstwa.

Da Vinci i Lu Ban, dożyli tego samego wieku 67 lat i byli inżynierami o podobnych zainteresowaniach. Podczas gdy Lu Ban wynalazł latawiec, Leonardo wynalazł wiele maszyn latających, tj. ornitopter (skrzydłowiec), śrubę powietrzną (choć jak wspominał latawiec stanowił źródło jego inspiracji), a także spadochron (być może na wypadek, gdyby wyżej wymienione wynalazki były w pewnym stopniu wadliwe). Podczas gdy Leonardo wynalazł pojazd opancerzony, gigantyczną kuszę i potrójną lufę moździerzową, Lu Ban wynalazł drabinę z przeciwwagą służącą do wspinania się na mury twierdz oraz haki i tarany wykorzystywane w czasie walk morskich. Podczas gdy Leonardo wynalazł robota rycerza, Lu Banowi przypisuje się wynalezienie drewnianego roweru (i nie chodzi tu o rower dwukołowy, a najprawdopodobniej o trójkołowiec, ale dla dorosłych).

Zarówno Leonardo da Vinci, jak i Lu Ban, byli ludźmi czynu. A opowiadając się za działaniem, działali.

„Już dawno temu dotarło do mnie, że ludzie sukcesu rzadko kiedy siedzą z założonymi rękami i pozwalają, by jakieś rzeczy im się same przytrafiały” – powiedział Da Vinci. „Oni wychodzą z domu i robią te rzeczy”.

Natomiast Lu Ban rzekł: „Najlepszy czas na zasadzenie drzewa był pięćdziesiąt lat temu. Drugi najlepszy czas jest teraz”.

Kończymy naszą serię podobnych do siebie postaci historycznych i została nam do przedstawienia jeszcze tylko jedna para. Sprawdźcie za tydzień, kto to będzie.